وبینار قصه در تشخیص و درمان (قصه درمانی)

برنامههای مختلفی که بر اساس آموزش مهارتها در زمینه ارتقاء سلامت افراد اجرا شده است مشتمل بر چند مهارت اصلی و اساسی هستند که عبارتند از: «توانایی تصمیمگیری، توانایی حل مسئله، توانایی تفکر خلاق، توانایی تفکر نقادانه، توانایی برقراری روابط مؤثر، توانایی برقراری روابط بین فردی سازگارانه، توانایی آگاهی از خود، توانایی همدلی با دیگران، توانایی مقابله با هیجانها و فشارهای روانی توانایی مقابله با استرس و توانایی استقلال فردی و قبول مسئولیت». بسیاری از اختلافات زوجین در زندگی مشترک حاصل رفتارهای والدین در دوران قبل از ازدواج است؛ درواقع زوجین، الگوی تربیتی دوران کودکی، نوجوانی و جوانی خود را بهعنوان یک روش در زندگی مشترک خود نیز پیاده میکنند. این جمله بدین معناست که بسیاری از اختلافات زناشویی زوجین ریشه در شیوه تربیت دوران کودکی آنها دارد. والدین باید راهبردهای مواجهه با مشکلات زندگی را به فرزندان خود بیاموزند. همچنین والدین باید فرزندان خود را با مشکلاتی که در زندگی زناشویی با آن مواجهه می شوند و راهکارهای حل آن آشنا نمایند. در دوره کودکی، تعارض ها و کشمکش ها به دلیل عدم بلوغ رشد روانی- شناختی جلوه چندانی ندارد، اما با افزایش سن و هنگام مواجهه با دشواری های ویژه سنین نوجوانی و جوانی، کشمکش های درونی و بیرونی همزمان با رشد جسمانی و روانی انتظار جامعه و خانواده از فرد نوجوان و جوان افزایش می یابد به طوری که می پذیرند به دلیل زندگی اجتماعی، بخشی از تمایلات خود را محدود یا جهت دهی کنند و در چارچوب هنجارهای اجتماعی و گروهی قرار گیرند. بنابراین اگر در زمان کودکی برای آموزش مهارت های زندگی انرژی گذاشته نشد، باید خانواده و مدرسه به خصوص در زمان نوجوانی و بلوغ، برای آموزش این مهارت ها و افزایش ظرفیت روان شناختی نوجوان تلاش کنند چون بعداز 18 سالگی که شخصیت فرد و هوش هیجانی اش تقریبا به وضعیت ثبات نسبی رسید، ایجاد و شکل دهی رفتار، مشکل تر و زمان بر خواهدشد. البته حتی اگر دوره نوجوانی هم از دست برود، آموزش در دوران جوانی زمان سربازی یا دانشگاه باید انجام شود.
فرزندپروری یکی از مهمترین مباحثی است که همه والدین باید اطلاعات و مهارتهای ورد نیاز در آن را به دست بیاورند. از تشویق کودک برای کار در مدرسه و ورزش گرفته تا مدلسازی ارزشها در سنین رشد کودک همه و همه مباحث مربوط به فرزند پروری هستند. فرزندپروری مجموعه ای از دانش و مهارت های تربيت كودكان به روشی سازنده و غير مخرب است ، راهی برای اين كه توانايی ها و مهارت های آنان را رشد دهيم و مشكلات رفتاری شان را اداره كنيم . بنابراين هدف اصلی از تربيت كودكان ، بار آوردن افرادی مستقل ، توانمند ، مسئول و با اعتماد به نفس است كه از رشد اخلاقی و اجتماعی مناسب برخوردار باشند هدف اصلی دوره مربیگری فرزندپروری کودک ون نوجوان، آشنایی کاربران این دوره اصول فرزند پروی مبتنی بر رویکرد MCBT است تا اینکه بتوانند با یادگیری انواع تکنیک های بهبود ارتباط والد و آموزش انواع تکنیک های تشویقی و همچنین مقابله با بدرفتاری کودکان نقش بسزایی را در فرزندپروی کودک و نوجوان در کنار خانواده داشته باشند. دوره مربیگری فرزندپروری کودک و نوجوان با هدف تربیت مربیان متخصص و با دانش طراحی شده است که بتوانند بصورت تخصصی و حرفه ای و کاربردی با مشاوره با کودک و نوجوان و خانواده بپردازند. در این دوره شرکتکنندگان بر اساس یادگیری تجربی، مشارکتی و فعالانه، با استفاده فنون یادگیری فعال و به صورت عملی مهارتهای اساسی فرزندپروری را یاد می گیرند وبه تمرین آنها میپردازند.
درمان شناختی رفتاری برای کودکان (CBT) مبتنی بر این اصل کلی است که اختلال روانی بهواسطۀ الگوهای فکری و رفتاری «ناکارآمد» ایجاد میشود و تداوم مییابد. بهعبارتدیگر، حداقل بخشی از اختلال، به عنوان پیامد تحریفهای شناختی فرد (برای مثال اسناد یا انتظارات نادرست دربارهی خود، دیگران و جهان) مفهومسازی میشود که رفتارهای مقابلهای مثبت و حل مسئله را تحلیل میبرند. درمان شناختی رفتاری CBT نوعی گفتاردرمانی است که برای کمک به افراد در شناخت افکار و رفتارهای غیر مفید و نیز یادگیری نحوه تغییر آنها طراحی شده است. درمان به جای اینکه بر روی گذشته تمرکز کند، بر رویحال و آینده متمرکز است. درمان شناختی رفتاری دارای کاربردهای عملی روزمره برای کودکان است. این روش درمانی می تواند به کودک شما کمک کند تا منفی بودن الگوهای فکری خود را درک کند و بیاموزد که چگونه آنها را با الگوهای مثبت جایگزین کنید. کشف روش های جدید مشاهده چیزها به کودک کمک می کند یاد بگیرد چگونه به جای وخیم تر کردن شرایط استرس زا، متفاوت پاسخ دهد و بهبود یابد. در این دوره آموزشی به مباحث مختلفی همچون آشنایی با رویکرد شناختی، آشنایی با چرخه سحر آمیز افکار، آشنایی با چرخه شناختی بک، آشنایی با ویژگی های اصلی شناخت درمانی کودک و نوجوان، آشنایی با اجزای اصلی رویکرد شناختی، آشنایی با آموزش و مهارت Case Information، آشنایی با افکار اتوماتیک، آشنایی با خطاهای شناختی پرداخته می شود.
بر اساس مطالعات انجام شده درباره ی بهداشت روانی کودکان و نوجوانان ، شخصیت افراد در همان دوران کودکی و نوجوانی شکل می گیرد و میزان مفید بودن آن ها به چگونگی شکل گیری شخصیت وی و حل مسائل و مشکلات او در دوران کودکی و نوجوانی بستگی دارد. اختلالات دوران کودکی و نوجوانی بر اساس روانشناسی کودک و نوجوان می توان به وسواس، اختلال سازگاری، افسردگی، اضطراب، اختلال یادگیری و غیره اشاره کرد. ارزیابی و تشخیص اختلالات روانشناختی کودک مزایای زیادی دارد كه مهمترین آن صرفه جویی در وقت و هزینه مراجع است. زیرا وی قبل از اینكه وارد جلسه درمان شود مشخص است كه هدف از درمان وی چیست و چه درمانی مناسب وی می باشد. ارزیابی و تشخیص بالینی اختلال های روانی پایه و اساس علم روانشناسی بالینی را تشکیل میدهد. تشخیص بالینی برای درک اختلال روانی بسیار مهم است، بدون تشخیص روانی مطالعه، ارزیابی و درمان اختلال روانی بسیار آشفته خواهد شد. در این دوره آموزشی تخصصی به مباحثی همچون مراحل و فرایند مباحث تشخیص و ارزیابی، نقش عوامل رشد در ارزیابی و درمان، عوامل خطرساز و حفاظت کننده کودکان، عوامل موثر در مشکلات روانشناختی کودکان، ابزار تشخیص و شیوع اختلالات روانی کودکان و غیره پرداخته می شود.